Skąd wzięła się tradycja ubierania choinki na Boże Narodzenie

To pod bożonarodzeniową choinką umieszczamy prezenty dla naszych najbliższych. Jednak mało kto, wie, skąd wziął się zwyczaj ubierania choinki na Boże Narodzenie. Przybliżamy więc historię świątecznego drzewka.

Choinką nazywa się udekorowane drzewko iglaste (świerk, jodła, sosna) które przyozdabia się zgodnie z tradycją w wigilię. W ludowych wierzeniach drzewo jest symbolem życia, płodności i odrodzenia. Co ciekawe zwyczaj dekorowania drzewka początkowo traktowany był przez kościół jako pogański i mocno krytykowany. Zyskiwał jednak coraz więcej zwolenników w wielu krajach.

Przeczytaj: Jodła, sosna, świerk – czym się różnią i które drzewko stoi najdłużej 

W Europie zwyczaj ten zapoczątkowali Niemcy, dominował tam protestantyzm, a głównym zwolennikiem choinki na święta był Marcin Luter. Następnie tradycja objęła m.in. Francję i Anglię. Do Polski ta tradycja przywędrowała wraz z zaborem pruskim między XVIII a XIX wiekiem. Zachęcali do tego stacjonujący na naszych terenach żołnierze oraz urzędnicy. W tamtych czasach największą popularność choinka zyskała wśród arystokracji, a dopiero późnej przyjęła się wśród pozostałej ludności. Na wsi choinki pojawiły się dopiero w okresie międzywojennym – głównie w rejonach Polski południowej i centralnej.

Warto wiedzieć:Jaką choinkę kupić, by długo była świeża i pachnąca 

Zwyczaj przyozdabiania drzewka szczególnie upodobali sobie mieszkańcy południa Polski. Górale mieli swoją, odrębną koncepcję, którą nazywali "jutka". Góralska tradycja różniła się tym, że drzewko wieszało się do góry nogami i przyozdabiało się różnego rodzaju słodyczami i suszonymi owocami. Słodkie łakocie wieszano specjalnie nad płonącymi świeczkami, aby te mogły spadać na ziemię i być zjadane przez domowników.

Na samym początku do przyozdabiania choinek używano różnego rodzaju owoców, orzechów, słodyczy oraz innych przedmiotów codziennego użytku. Nadawano tym przedmiotom różne znaczenie religijne, jak i pogańskie. 

Boże Narodzenie jest pełne symboliki. Poszczególne elementy to:

• choinka – źródło życia,
• orzechy – dobrobyt, siła,
• jabłka – zdrowie, uroda, symbol nawiązujący do biblijnego owocu,
• słodkości – radość,
• światełka choinkowe – odstraszenie złych mocy, w chrześcijaństwie wskazywanie właściwej drogi,
• łańcuchy – scalenie rodziny,
• anioły – opieka nad domem,
• dzwoneczki – dobre nowiny,
• jemioła – płodność, miłość, szczęście.

Obecnie tradycja ubierania choinki ewoluowała. Ozdoby do przystrajania drzewka są coraz bardziej wymyślne. Zmieniła się także sama tradycja ozdabiania.

Wcześniej ubierano choinkę obowiązkowo w wigilię, obecnie większość z nas robi to dużo wcześniej. Chodzi oczywiście o tradycję w Polsce, bo na przykład we Włoszech choinkę ubiera się już 8 grudnia ze względu na święto Niepokalanego poczęcia Najświętszej Maryi Panny.

Polecamy: Araukaria – drzewko iglaste do uprawy w doniczce, które może być choinką

Wiele osób pamięta, gdy ojciec z rana wyruszał do lasu lub na bazarek, żeby upolować upragnione drzewko. Jakież ożywienie dawał zapach świeżej choinki. Wydawało się jakby wraz ze świętami przyszedł do nas cały las. Później całą rodziną ubierało się drzewko najróżniejszymi ozdobami, takimi jak: łańcuchy z bibuły, papierowe ptaszki, pomalowane szyszki i bombki w kształcie grzybków, wszyscy czekaliśmy aż będzie można powiesić na czubku gwiazdę betlejemską.

Najwięcej radości mieliśmy oczywiście ze słodyczy, które podkradaliśmy niczym najwięksi rabusie, często okazywało się, że pod koniec dnia na drzewku zostawały tylko bombki i łańcuchy.

Obecnie młode pokolenie powoli zatraca swoją tożsamość świąteczną, zdominowały nas sztuczne choinki, ze sztucznymi ozdobami. Mało tego, często kupujemy zapach imitujący zapach jodły czy świerka. Dlaczego? Oczywiście dla wygody. Zmęczeni życiem i pracą chcemy tylko odbębnić wszystkie prace świąteczne i oddać się błogiemu lenistwu i biesiadowaniu. Nie zauważamy, że Boże Narodzenie służy podtrzymaniu tradycji. Czym jest sztuczne drzewko? Czy naprawdę jest godne tego, by zastąpić żywą choinkę?

Warto przeczytać: Co zdobiło nasze domy zanim przyszła moda na ubieranie choinki?