Pierwiosnek (inaczej: prymulka, dzwonek, kluczyk) to niewielki kwiat. Jego kwiatostan ma zazwyczaj 10-15 centymetrów, a liście są krótsze. Z rozet grubych liści wyrastają kolorowe kwiatostany. Kwiaty są białe, fioletowe, czerwone, żółte albo różowe.
Mała, ale silna roślina
Taka mała roślina, a wytrzymuje ponad 20 stopni mrozu. To zwiastun wiosny. Pojawia się jednak po przebiśniegu. – Przebiśniegi widać już wtedy, gdy zima jeszcze nie odeszła, one często wyrastają spod śniegu – mówi Jarosław Mikietyński, ogrodnik Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. – Pierwiosnki mogą pojawić się około półtora, dwa tygodnie później, pod koniec lutego. Wszystko zależy od tego, czy zima będzie dosyć ciepła. Prymula kwitnie z reguły od marca do lipca.
Jak wędrówka ptaków
Legendy głoszą, że pierwiosnek pojawiał się u nas wtedy, gdy ptaki zaczynały odlatywać z ciepłych krajów. Gdy przywędrowały, pierwiosnek już kwitł. – I znowu: wszystko zależy od temperatury – podkreśla Mikietyński. – Bywały zimy, że pierwiosnki pojawiały się u nas już w grudniu.
To też ciekawe: Przebiśniegi pierwszą ozdobą ogrodu
Pierwiosnek lubi półcień. Dobrze rośnie na łąkach, w ogrodach, choćby na skalnych ogródkach, ale tak samo w doniczkach. Pod drzewami, krzewami i przy oczkach wodnych też dobrze się rozwija. Nie jest wymagający, jeżeli chodzi o glebę. – Sprzyja mu nawet gleba ciężka, czyli gliniasta, nieprzepuszczalna, zbita – wymienia ogrodnik. – To dlatego, że taka gleba zatrzymuje wilgoć na dłużej.
Polecamy poradnik: Wiosenne prace ogrodowe
Rozmnażanie pierwiosnka
Do najpopularniejszych należą pierwiosnki bezłodygowe, omszone oraz ząbkowe. Jest też pierwiosnek lekarski. Nasze babcie robiły z niego napar, który pomagał pozbyć się przeziębienia i wzmacniał odporność. – Rozmnażanie prymuli następuje przez nasiona lub rozkopywanie i rozdwajanie głównej rośliny, podział kęp – kontynuuje nasz rozmówca. Należy to zrobić w maju, ewentualnie na początku czerwca.
Prymulka to kwiatek na Walentynki
W sklepach ogrodniczych kwiaty te można tanio kupić, nawet za 3 złote za sztukę. – Kto dostanie prymulkę w doniczce choćby na Walentynki, może już w marcu spróbować ją zasadzić w ogrodzie – tłumaczy ogrodnik. Czy się przyjmie, zależy od tego, jakie długie były korzenie. Pierwiosnki lepiej rosną, gdy jako młode są sadzone w półcieniu lub cieniu. Potem, gdy urosną, warto je przesadzić w miejsce nieco bardziej nasłonecznione.
Grunt to podlewanie pierwiosnków
Ważne, aby gleba była wilgotna. – Lepiej podlać ziemię raz na tydzień, ale np. 10 litrami wody niż codziennie 200 mililitrami – radzi ekspert. Trzeba jednak uważać. Są np. gatunki pierwiosnków o nazwie omączony oraz Viala, którym nadmiar wody w glebie szkodzi. Powoduje, że gniją.
Prymule nie tracą liści. Gdy jednak zima jest sroga, a rośliny młode, mogą przesuszać się i przemarzać. Z tego względu jesienią warto je otulić np. gazetami, agrowłókniną albo kopczykiem z torfu.
Dowiedz się: Jak uprawiać sasanki w ogrodzie