Chloroza liści – przyczyny i objawy. Jak pozbyć się chlorozy?

Kiedy na liściach roślin pojawiają się żółte przebarwienia, uznajemy je za objaw choroby i sięgamy po jeden z preparatów ochrony roślin. Nie zawsze jednak plamy na liściach świadczą o infekcji. Mogą być też wynikiem złych warunków uprawy lub niedoboru składników odżywczych, co prowadzi do rozwoju chorób fizjologicznych, na które środki chemiczne nie pomogą.

Chlorozy są właśnie najbardziej powszechnym objawem choroby fizjologicznej. Objawiające się one żółtymi plamami na blaszce liściowej między nerwami. Taki stan spowodowany jest zakłóceniami w rozwoju rośliny i problemami z tworzeniem chlorofilu.

Chlorozy najczęściej występują na roślinach kwasolubnych (np. różanecznikach, hortensjach ogrodowych, azaliach, borówce amerykańskiej), ale mogą też pojawiać się na innych gatunkach.

Za wystąpienie chloroz u roślin kwasolubnych, odpowiada zwykle zbyt wysoki odczyn podłoża, w którym rosną. Do prawidłowego pobierania i przyswajania składników odżywczych rośliny te potrzebują niskiego odczynu pH gleby. W przeciwnym razie zaczynają „głodować”, bo chociaż w podłożu znajdują się potrzebne pierwiastki, one nie mogą z nich skorzystać. Jeśli wiec na liściach różaneczników lub hortensji zaobserwujemy ochlokratyczne plamy, zbadajmy pH podłoża i w razie potrzeby zastosujmy odpowiedni nawóz do roślin kwasolubnych, obniżający pH gleby i zawierający zestaw składników odżywczych.

Chlorozy widoczne na liściach mogą być też wynikiem niedoboru żelaza, bardzo ważnego pierwiastka, odpowiadającego za prawidłowy wzrost roślin i produkcję barwników (w tym chlorofilu). Niedobór żelaza objawia się żółtymi lub kremowymi przebarwieniami, widocznymi głównie na młodych liściach warzyw i roślin ozdobnych (np. pomidorów, papryki, róż, malin, truskawek), ale też na iglakach, którym żółkną igły.

Czynnikami wpływającymi na niedobory lub słabą przyswajalność żelaza przez rośliny są:

• zbyt wysoki odczyn podłoża,
• przenawożenie wapniem,
• niedobór światła,
• słabo rozwinięty system korzeniowy,
• faktyczny brak tego pierwiastka w glebie.

Jeśli więc dostrzeżemy chlorozę liści, zbadajmy pH gleby i w razie potrzeby zastosujmy odpowiedni nawóz, zawierający w swoim składzie żelazo i poprawiający jego przyswajanie (np. Nawóz do zielonych przeciw chlorozie SUBSTRAL, Nawóz przeciwko żółknięciu liści Florovit, Nawóz przeciw żółknięciu igieł i liści SUBSTRAL Magiczna Siła).

Przydatny może się też okazać stymulator rozwoju roślin, zwiększający ich odporność na niekorzystne warunki, poprawiający przyswajalność składników odżywczych i wspomagający rozwój systemu korzeniowego (np. SHIGEKI Stymulator Rozwoju Roślin AGRECOL). Przy silnych objawach chlorozy może okazać się też niezbędny nawóz dolistny z żelazem, szybko poprawiający stan roślin (np. Mikrovit Fe, SUMIN help plant Fe).

Fizjologiczne chlorozy mogą być też wynikiem niedoboru innych pierwiastków, takich jak np.:

• magnez – chlorozy pojawiają się najpierw na starszych liściach, później na młodszych, przebarwia się tylko blaszka, nerwy pozostają zielone,
• azot – blednięciem i żółknięciem objęta jest cała blaszka liściowa, razem z nerwami,
• potas – liść zaczyna żółknąć od krawędzi, później przebarwia się reszta blaszki.

W zapobieganiu i zwalczaniu chloroz pomocna jest głównie profilaktyka, polegająca na:

• zbilansowanym nawożeniu roślin nawozami wieloskładnikowymi (unikanie przenawożenia, szczególnie nawozami wapniowymi),
• utrzymaniu odpowiedniego pH gleby,
• stosowaniu nawozów organicznych,
• dbaniu o właściwe nawilżenie podłoża,
• sadzeniu roślin na glebach o odpowiednim dla nich pH.

Niestety, pomimo iż chlorozy są zwykle objawem chorób fizjologicznych, zdarzają się też wyjątki. Jest nim chloroza nerwów liści maliny. Ta nieuleczalna, wirusowa choroba malin objawia się m.in. chlorotycznymi przebarwieniami liści. Ale ponieważ wirus przenoszony jest głównie przez mszyce, diagnoza staje się łatwiejsza, bo jeśli nasze maliny mają chlorozę, a jednocześnie są zaatakowane przez mszyce, najprawdopodobniej mamy do czynienia z wirusem, a nie typową, nieinfekcyjną chorobą fizjologiczną.