Budowa domu pasywnego. Które rozwiązania warto stosować

Jakie rozwiązania z domu pasywnego opłaca się stosować w polskich warunkach?

Rozwiązania, które nie podnoszą znacząco kosztów budowy /inwestycji/, za to pozwalają natomiast na oszczędności eksploatacyjne, to elementy związane z ograniczeniem strat ciepła w budynku takie, jak:

• przegrody o niskim współczynniku przenikania ciepła. Decydujący wpływa na jego wartość ma zastosowanie materiałów izolacyjnych o wysokich parametrach np. styropian techniczny "szary" gr.15 - 20 cm (wsp. Lambda na poziomie 0,03-0,032), na posadzki styropian EPS 200 gr. min 12 cm, izolacja dachu - wełna mineralna gr. 30 cm (wsp. Lambda na poziomie 0,036) oraz zwiększenie grubości izolacji,
• zastosowanie okien trójszybowych oraz ciepłych profili o podwyższonej izolacyjności termicznej (na rynku dostępne są też okna czteroszybowe, jednak są one jeszcze bardzo drogie).

Kolejnym rozwiązaniem godnym polecenia, może nie z domu pasywnego, ale energooszczędnego, jest zastosowanie wysokosprawnych źródeł ogrzewania.

Są to głównie kotły kondensacyjne, które w procesie grzania dodatkową energię odzyskują ze spalin, wykorzystując zjawisko kondensacji. Sprawność tych źródeł ciepła wg danych producentów sięga 107-109%.

Zobacz: Dom pasywny a energooszczędny

Coraz popularniejsze w budynkach staje się stosowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła
(rekuperacji) - mówi mgr inż. Przemysław Kendzia z firmy Kenox. - Zasada działania tego typu urządzeń opiera się na odzysku ciepła z powietrza wywiewanego na rzecz powietrza nawiewanego, sama wymiana energii następuje w wymienniku stanowiącym „serce" rekuperatora. Dzięki w/w urządzeniu, mimo że na zewnątrz mamy ujemne temperatury, do pomieszczeń w budynku nawiewane jest ciepłe powietrze.

Dodatkowymi zaletami tego typu układów wentylacyjnych są:

• zapewnienie stałego dopływu świeżego powietrza do pomieszczeń oraz usuwanie powietrza zużytego,
• osuszanie powietrza, brak wilgoci, a co za tym idzie - pleśni i grzybów w powietrzu,
• działanie wentylacji niezależnie od warunków pogodowych,
• możliwość ograniczenia hałasu docierającego z zewnątrz,
• regulacja ilości powietrza,
• wychładzanie pomieszczeń w nocy w okresie letnim

Przeczytaj również:Certyfikowany dom pasywny

Rozbudowane i niestety dużo droższe układy wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej posiadają jeszcze dodatkowe elementy jak GWC – Gruntowe Wymienniki Ciepła, pozwalające na wstępne ogrzanie w zimie oraz schłodzenie w lecie powietrza nawiewanego do pomieszczeń, które w pierwszej fazie przechodzi przez wymiennik powietrza umieszczony w gruncie. Sam układ wentylacji może również współpracować z gruntową pompą ciepła.

Warto też zastanowić się nad źródłem ciepła dla ogrzewania ciepłej wody użytkowej. – W tym przypadku odchodzi się od zastosowania tak popularnych w ostatnim czasie kolektorów słonecznych na rzecz pomp ciepła typu powietrze – woda – mówi mgr inż. Przemysław Kendzia z firmy Kenox zajmującej się projektowaniem i realizacją budynków energooszczędnych. – Sprawność tych urządzeń nie jest uzależniona od promieniowania słonecznego, jak w przypadku kolektorów, a jedynie od temperatury otoczenia, dzięki czemu są efektywne w okresie od wiosny do jesieni dla temperatur przekraczających 10-15°C.

Urządzenie tego typu ma jeszcze jedną zaletę: pobierając energię cieplną z otaczającego powietrza, wychładza jednocześnie pomieszczenia w okresie letnim, czyli właściwie zamontowane stanowi jednocześnie pewien rodzaj klimatyzacji.

Wymienione powyżej rozwiązania zaczerpnięte z domu pasywnego /wysoce energooszczędnego/ są opłacalne i warto zastanowić się nad ich zastosowaniem w realizowanych obiektach.

Koszty zakupu materiałów o podwyższonej izolacyjności termicznej oraz urządzeń związanych z oszczędnością energii z roku na rok są coraz niższe, co pozwala na uzyskanie dosyć szybkiej stopy zwrotu.

Wśród rozwiązań, które można jeszcze stosować w realizowanych obiektach, a które stosowane są w domach pasywnych, wymienić należy:

• systemy ogrzewania oparte na gruntowych pompach ciepła,
• ogniwa fotowoltaiczne,
• systemy sterowania oświetleniem zewnętrznym tj. optymalizacja pasywnych zysków z energii słonecznej. **

Jednak ze względu na wciąż bardzo wysokie koszty oraz długą stopę zwrotu są to rozwiązania mniej popularne.

Na ile popularne są domy pasywne w Polsce?

W Polsce domy pasywne są mniej popularne niż u naszych zachodnich sąsiadów. Wynika to głównie z warunków ekonomicznych, mniej z warunków klimatycznych.

Koszt budowy domu pasywnego ze względu na zastosowane rozwiązania jest zdecydowanie większy od budowy domu tradycyjnego.

Dodatkowo w Polsce wciąż dominuje tradycyjna technologia budowy domów, tj. budynków murowanych, która jest mniej efektywna dla domów pasywnych.

Zobacz:Osiedle domów pasywnych w Poznaniu

Na Zachodzie natomiast duży udział w realizowanych obiektach stanowią budynki oparte na technologii szkieletowej drewnianej, która sprzyja realizacji budynków pasywnych. W budynkach szkieletowych przegrody poza konstrukcją drewnianą i okładzinami w całości składają się z warstw izolacyjnych (wełna mineralna w przestrzeniach między elementami konstrukcyjnym oraz izolacja ze styropianu na zewnątrz).

Tego typu przegrody osiągają współczynniki przenikania ciepła na poziomie U=0,13W/m2K, co dla ściany murowanej dwuwarstwowej jest trudne do osiągnięcia i wymaga grubej warstwy izolacji.

Jaka jest przyszłość takich domów w Polsce

Wydaje się, że budowa domów pasywnych w Polsce dla przeciętnego Kowalskiego to daleka przyszłość, natomiast na pewno duży udział w rynku będą miały domy energooszczędne i wysoce energooszczędne.

– Dostęp do nowych technologii jest coraz łatwiejszy, są one też przystępniejsze cenowo. Wzrost cen nośników energii niejako wymusi zastosowanie rozwiązań, które pozwolą na ograniczenie wydatków eksploatacyjnych w przyszłości – ocenia mgr inż. Przemysław Kendzia.

Dodatkowo wprowadzone dyrektywy unijne w kolejnych latach będą wymuszały stosowanie rozwiązań energooszczędnych w nowych budynkach oraz przy modernizacji istniejących.

Duży wpływ na rozwój budownictwa energooszczędnego miałyby też dofinansowania unijne bądź rządowe do budowy tego typu obiektów. Realizowane w tej chwili programy wsparcia są trudno dostępne, a narzucone obwarowania, które należy spełnić starając się o dotację, zniechęcają przyszłych Inwestorów.