Dziurawiec zwyczajny to jedno z najpopularniejszych ziół. Ma żółte kwiaty i charakterystyczne, jakby podziurawione liście. W listkach znajdują się minizbiorniki z olejkami eterycznymi. Patrząc na liść pod słońce, wygląda, jakby miał dziurki. Zioło to nazywane jest także ziołem św. Jana. To dlatego, że dziurawiec zaczyna kwitnąć około 24 czerwca, czyli w imieniny Jana. Owoce dziurawca stanowi torebka z czarnymi nasionami.
Surowcem zielarskim są szczytowe części pędów wraz z kwiatami, które zbiera się w czerwcu i lipcu (kiedy rośliny są w rozkwicie).
Przeczytaj poradnik: Jak stosować ziele dziurawca: herbata, tabletki, nalewka czy olej?
Dziurawiec z domowej apteczki
O dziurawcu zielarze wspominali już w lekarskich kronikach w starożytności i w średniowieczu. Picie naparu pomaga w dolegliwościach żołądkowych i dróg żółciowych. Działa rozkurczowo, moczopędnie, a także obniża ciśnienie. Stosuje się go do okładów na rany, bowiem posiada właściwości ściągające, antyseptyczne w gojeniu ran. Z infekcjami wirusowymi też walczy.
Mówi się, że to naturalny lek antydepresyjny. Dziurawiec, regularnie stosowany, działa właśnie antydepresyjnie i poprawia nastrój.
Na co uważać, stosując dziurawiec
Dziurawiec ma wiele cennych właściwości, jednak jest kilka sytuacji, kiedy nie powinniśmy go przyjmować. Przede wszystkim stosowany z różnymi lekarstwami może powodować obniżenie ich skuteczności, a nawet - poważnie zaszkodzić.
Dziurawca nie można łączyć z lekami antydepresyjnymi (może to powodować bardzo poważne zaburzenia organizmu. Dziurawiec wchodzi też w interakcję z lekami antykoncepcyjnymi – osłabia działanie tabletek antykoncepcyjnych.
Nie wolno również stosować dziurawca w przypadku terapii antynowotworowej, a także z lekami przeciwzakrzepowymi. Najlepiej unikać łączenia go z jakimikolwiek lekami, a jeśli jakieś przyjmujemy na stałe – skonsultujmy to z lekarzem.
Dowiedz się: Kiedy zioła mogą zaszkodzić – na co zwrócić uwagę
Dziurawiec ma też właściwości fotouczulające - oznacza to, że zwiększa wrażliwość na słońce, co może prowadzić uczuleń i przebarwień skóry. Dlatego zaleca się, żeby preparatów, naparów itp. z dziurawca nie stosować latem, kiedy jesteśmy wystawieni na promieniowanie słoneczne. Osoby z bardzo jasną karnacją, nadwrażliwością na słońce, czy problemami skórnymi nie powinny stosować dziurawca.
Napar z dziurawca
Łyżkę stołową ziela trzeba wsypać do szklanki, zalać wrzątkiem i wymieszać. Potem należy przykryć pokrywką i odczekać kwadrans. Można pić dwa razy dziennie. Pierwsze efekty powinno być widać po paru dniach kuracji.
Dziurawiec można też kupić w postaci preparatów w aptece (tabletki, olej).
Warto przeczytać: Rośliny i kwiaty na ziołowe herbatki
Uprawa dziurawca zwyczajnego
Zioło jest przez niektórych traktowane jak chwast. – To dlatego, że dziurawiec to często samosiejka – mówi Jarosław Mikietyński, ogrodnik Ogrodu Botanicznego z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. – Rośnie na łąkach, polanach, brzegach rzek, przy drogach, w zaroślach. Szybko się rozprzestrzenia, także na słabych, ubogich glebach. A najszybciej i najbardziej intensywnie w ziemi pulchnej, lekkiej, o lekko kwaśnym odczynie. Roślina ta dobrze znosi suszę. Lubi słońce, ale nawet w cieniu kwitnie. Nie jest podatna na choroby i szkodniki.
Jesienny siew dziurawca
Dziurawiec kwitnie od czerwca i jeszcze w sierpniu i wrześniu. Kto chce uprawiać to zioło, powinien wysiać nasiona dziurawca płytko w glebie w październiku albo w listopadzie, zanim nadejdą mrozy. To roślina mrozoodporna. Pierwsze wschody nowych siewek powinny się pokazać w kwietniu.
Polecamy: Czystek działa zbawiennie na nasz organizm
Nie powinno się dopuścić do tego, żeby roślina szybko zajęła cały teren, bo wtedy może zagłuszać inne rośliny. Jak go ograniczyć? – Po przekwitnięciu kwiatów należy usunąć resztki kwiatostanu, bo w przeciwnym przypadku każdy podmuch wiatru może spowodować, że nasiona same będą się wysypywały i rozsiewały dziurawiec – dodaje Mikietyński.
Tego o dziurawcu nie wiedziałeś
W średniowieczu wierzono, że dziurawiec chroni przed piorunami i zawieszano go w oknach domów. Natomiast sok z tej rośliny służył do przepędzania złych demonów (przekonanie, że dziurawiec chroni przed złymi duchami było rozpowszechnione już w starożytnej Grecji).
Ziele dziurawca należy zbierać, gdy roślina kwitnie. W tym celu ścinamy młode, niezdrewniałe pędy, które suszymy w miejscach przewiewnym, ocienionym miejscu. Pędy do suszenia możemy powiązać w pęczki lub rozłożyć ich cienką warstwę na papierze. Temperatura suszenia nie powinna przekraczać 40 stopni Celsjusza. Wysuszone ziele dziurawca przechowujemy w papierowych torebkach.